Is Lapland wel een land?
Zeg ‘ik ga op vakantie naar Lapland’ en iedereen weet waar je heen gaat. En iedereen is jaloers – dat ook. Maar wist je dat Lapland eigenlijk helemaal geen land is? Het is een gebied wat zich uitstrekt over de meest noordelijke puntjes van Noorwegen, Zweden, Finland en Rusland. Noors Lapland is het grootst, op de hielen gevolgd door Zweeds Lapland. Fins Lapland en het Russische deel van Lapland zijn in verhouding het kleinst. Maar ondanks dat Lapland geen echt land is heeft het wel een hoofdstad (snap je het nog?) genaamd Rovaniemi, gelegen op het randje van de poolcirkel in Finland. En pssst… wist je ook dat de Kerstman hier zijn kantoor heeft?
De hele dag golden hour
De zon komt namelijk altijd op, alleen in de wintermaanden komt hij bijna niet boven de horizon uit. In hoofdstad Rovaniemi komt de zon op de kortste dag van het jaar rond 11 uur op en gaat rond de klok van half 2 weer onder. Dat betekend dat je maar zo’n 2,5 uur daglicht dus. Ter vergelijk: de kortste dag in Nederland duurt ongeveer 7,5 uur. Maar laat dit geen reden zijn om Lapland in de winter over te slaan, want in deze periode is het heus niet de hele dag donker. Integendeel: golden hour duurt hier dan gewoon (bijna) de hele dag, en laat dat nou voor hele mooie plaatjes zorgen!
In tegenstelling tot de donkerdere winterdagen gaat de zon van begin juni tot begin juli niet zonder; de middernachtzon noemen ze dit. Dus mocht je in deze periode afreizen naar het hoge noorden dan doe je er goed aan om je accommodatie type te selecteren op raamverduistering.
De kou is écht anders
En nu denk je misschien: yeah right. Zeker als ik je vertel dat de thermometer met gemak de -20 aan kan tikken. En ja, dat is koud. Maar… de gevoelstemperatuur ligt een stuk lager dan wat de thermometer aangeeft. Dat komt omdat de lucht in Lapland droger aanvoelt dan bij ons voelt de kou ook écht anders. Droge kou voelt nou eenmaal minder koud dan die waterig koude Hollandse dagen. En daarbij ben je er tijdens een vakantie in Lapland veel beter op gekleed, mits je de juiste kleding meeneemt.
Bessensap is hét drankje van Lapland
Italië heeft limoncello. Spanje Verdejo. En Lapland bessensap. Vooral in de zomer vind je er namelijk blauwe bessen, braambessen, veenbessen en frambozen genoeg. Niet gek dus dat ze daar een drankje maken. En met temperaturen ver onder nul zal het je niet verbazen dat het hier om warme bessensap gaat. Niet te verwarren met de Oostenrijkse glühwein, want er zit geen alcohol in. Zelf maken? Mix 1 deel sap met 4 delen water. Even opwarmen in een steelpannetje samen met een kaneelstokje en eventueel 1 of 2 kruidnagels. Serveren doe je in een traditioneel Lapse beker; de kuksa. Proost. Of op z’n fins: kippis!
Pitstop in de tipi
‘Is dit een fata morgana?’ heb ik me vaak afgevraagd als er tijdens een sneeuwwandeling of mountainbiketocht ineens een houten hut of tipi-tent in zicht kwam. Vroeger werden deze kota’s – zoals ze het in Finland noemen – gebruikt om rendieren in te laten overnachten tijdens trektochten. Vandaar dat ze tegenwoordig nog langs veel wandelroutes te vinden zijn. In de meeste gevallen zijn ze voorzien van hout zodat je lekker kunt opwarmen bij een zelf gestookt vuurtje. Je kunt er zelf een maaltijd bereiden (tip: neem bijvoorbeeld worstjes mee van de supermarkt) of water opwarmen om bessensap mee te maken. Knusser dan dat gaat het niet worden. Altijd op pad gaan met lucifers in je zak dus!
De sauna is een ding
En dat is niet raar, want de oorsprong van de sauna-cultuur ligt in Finland (en dat is dus weer een deel van Lapland). Het is zelfs door Unesco erkend als niet-tastbaar cultureel erfgoed. Ongeveer 1 op de 2 Finnen heeft thuis een sauna en in de meeste accommodaties vind je er ook één. Geen overbodige luxe na een actieve dag in de frisse buitenlucht. Noem het gerust pure verwennerij. En ze zeggen dat Finland het land met de gelukkigste mensen op aarde is, dus zo’n sauna is zeker het proberen waard. Erna ook even afkoelen in de sneeuw, of in een ijswak.